blog_img1

Hipoaktivite - Dikkat Eksikliği Bozukluğu (DEB)

Sınıf öğretmenleri ve anne babalar hiperaktivite ile birlikte olan dikkat eksikliğini çok kolay fark ederler. Çünkü bu çocuklar sınıf içinde öğretmeni, evde de anne babayı hayli zorlarlar. Okulun ilk yıllarında sınıfta yerinde oturamaz, ayakta dolaşırlar. Sonraki yıllarda ise sırada otursalar da kıpırtılı olmaları nedeniyle etrafa rahatsızlık verirler. Etrafı ile çok fazla ilgilenir, çok fazla konuşur, dersin ahengini bozarlar. Bir de bu belirtilere dürtüsellik eklenirse, arkadaşları ile geçim sorunu yaşadıklarından okulda hemen göze batarlar.

Oysa bir grup çocuk vardır ki; çok yoğun dikkat eksikliği sorunu yaşadıkları halde hiperaktiviteleri, davranış sorunları, dürtüsellikleri ve buna bağlı uyum sorunları olmadığı için hiç dikkat çekmezler.
Hiperaktiviteleri olmayan, ancak yoğun dikkat sorunu yaşayan bu çocukların önemli bir kısmı hipoaktif yani aşırı ağır hareket eden çocuklardır. Dikkat eksikliğinin tüm belirtilerini gösteren hipoaktif çocuklar, gerek akademik alanda, gerekse evde ve sosyal hayatta yaşadıkları zorluklar nedeniyle aile için büyük sorun oluştururlar.

Hiperaktivitesi olan çocuklar ne kadar hızlı hareket ederler ise hipoaktivitesi olan çocuklar o derece ağır ve yavaş hareket ederler. Bu durum özellikle evde anne baba çocuk üçgeninde önemli krizler oluşturur. Yaşına göre sorumluluklarını almayan, sürekli oyalanarak iş yapan bu çocuklara evde en fazla kullanılan kelime “hadi” dir. Bu çocuklara adeta her şeyi zorla ve iteleyerek yaptırırsınız. “Hadi ellerini yıka”, “hadi üzerini giyin”, “hadi yemeğini ye”, “hadi dersini çalış” anne babanın en sık kullandıkları kelimelerdir. Yapması gereken işleri sürekli erteleme ve ötelemeleri zaman kaybına neden olur. Bir işi ve ödevi yetiştiremezler.

Dikkat Eksikliği Hipoaktivite Belirtileri
  • Unutkanlık
  • Dalgınlık, hayal âleminde gibi olma
  • Dağınıklık
  • Tembellik
  • Zamanı iyi kullanamama, sürekli oyalanma, zaman yönetiminin iyi olmaması
  • Yapması gereken işleri sürekli erteleme
  • Zevk aldığı işler dışındaki işlerde aşırı isteksizlik
  • Sürekli TV seyretme ya da bilgisayar oyunu oynama
  • Bir yere giderken sürekli geç kalma
  • Boş vermiş bir tavır sergileme
  • Hırslı olmama, olanla yetinme
  • Sakarlık ve becerisizlik
  • Sportif faaliyetlere yatkın olmama
  • Başladığı bir işi bitirememe
  • Çabuk sıkılma
  • Evdeki basit sorumlulukları yerine getirmeme (temizlik, düzen, vs.)
  • Verilen bir komutu “tamam” ya da “bir dakika” deyip yapmama
  • Ödev yapmanın çok uzun sürmesi
  • Hayali oyunları fazlaca sevme
  • Verilen komutları sanki duymuyormuşçasına hareket etme, komutları yerine getirmeme


Dersi takip etme güçlüğü, derste sıkılma, ders esnasında çok konuşma, arkadaşlarını rahatsız etme, örneğin sürekli kalem, silgi ya da kâğıt parçalarıyla oynama gibi ders dışı işlerle ilgilenme, özellikle birinci sınıfta sık sık dışarı çıkmak için izin isteme gibi belirtilerle kendini gösterir.

Ayrıca bu çocuklar özellikle sınavlarda görece daha başarısız olurlar.

Dikkatsizce hatalar yaparlar. Soruyu hızlıca okur ve hemen ilk gördükleri şıkkı işaretleyerek cevap verirler. Sınavlarda basit, bildik yanlışlar yaparlar. Soruyu tam okumamaktan kaynaklanan yanlışlıklar yanında, basit işlem ve işaretleme hatalarına sıkça rastlanır. Test sınavlarında cevapları cevap kâğıdına yanlış geçirebilirler. Hemen sınav bitsin isterler ve sınav kâğıdını diğer çocuklardan önce vermeye çalışırlar. Bu durum derslerde başarısız olmalarını kolaylaştırır. Sözlü sınavlarda ise daha iyi performans gösterebilirler.