MAKALE

Üç yaş döneminde çocuklarda kolay itiraz etme ve "hayır" deme davranışına sık rastlanır. Ancak giderek bu durum azalır ve normale döner. Elbette çocuğumuzun her şeye evet demesini bekleyemeyiz. Kendi düşüncesini ifade etmesi, anne babanın birtakım isteklerine itiraz etmesi, her denilen şeyi yapmaması bir dereceye kadar normaldir. Ancak bazı çocuklar vardır ki, başta anne baba olmak üzere her türlü otoriteye karşı gelme davranışı gösterirler. Çocuğun tekrarlayan biçimde, ısrarla ve inatla büyüklerine ve otorite figürlerine karşı gelmesine Karşıt Gelme Bozukluğu diyoruz.

Sürekli dik başlı kurallara ve söylenenlere karşı gelen ve hemen itiraz eden, yönlendirmelere direnç gösteren çocuk sadece büyükleri ile değil arkadaşları ile de uzlaşamaz. Bu çocuklar aslında düşünmeden, yorum yapmadan, hemen "HAYIR" deme eğilimindedirler. Dolayısıyla dik başlı, inatçı, uyumsuz, isteksiz ve sonunda uzlaşamayan bir tavır sergilerler. 

Özellikle evde anne babanın her uyarısına, her isteğine karşı gelmeleri en belirgin belirtidir.

Bunu ya "Hayır yapmayacağım" diye sözel olarak ifade eder ya da pasif olarak yapmamak için direnirler. Anne babayı bıktıran ve hiçe sayan bu davranışları aile içinde aşırı çatışmalara ve sorunlara neden olur. Büyükler, isteklerinin ya da kuralların yerine gelmemesinden dolayı hiddetlenip çocuğa ağır cezalar vermekte hatta şiddet uygulayabilmektedirler.

Karşıt Gelme Bozukluğu olan çocuklar sadece ev ortamlarında değil arkadaş ortamında da oldukça yoğun, ilişki sorunu yaşarlar. Sataşmayı şaka yapmayı, kızdırmayı seven bu çocuklar aynı şey kendilerine yapıldığında ise aşırı hassas davranır, rahatsız olur ve tepki verirler. Yenilmeyi kabul etmez, mutlaka kazanmak ister, kazanma noktasında oyunun kurallarını kendine göre değiştirirler. Sürekli benim dediğim olsun, kuralları ben belirleyeyim düşüncesinde hareket edip oyunlarda kendilerinden başka otorite kabul etmezler. 

Evde özellikle anne ile çok basit (giyinme, temizlik, düzen, tuvalet alışkanlığı gibi) konularda sürekli bir çatışma halindedirler.

Bu çatışmalara bazen baba da katılır ve giderek anne-baba çocuk ilişkisi zedelenir. Otoriteyle bu kadar çatışan ve karşı gelen bir çocuğa sahip anne babalar genellikle var olan problemi daha baskıcı, daha otoriter, daha keskin kurallarla çözeceklerini düşünürler. Oysa karşıt gelme bozukluğu olan çocuklar da bu tür baskılar genellikle işe yaramaz, hatta öfkeyi ve karşı tepkiyi arttırır.

 

Karşıt Gelme Bozukluğu yapısal, yani doğuştan var olan bir sorundur. Karşıt Gelme Bozukluğu ileri yaşlarda daha ciddi davranış bozuklukları oluşturma riski açısından hayli önemli bir problem kümesidir. Her şeye karşı olan bu çocukların karşı olduğu şeyleri en aza indirgemek hedefimiz olmalıdır. 

Anne babaların böyle bir çocukla nasıl diyalog kuracaklarını, var olan süreci nasıl yöneteceklerini iyi bilmeleri gerekir. Bu konuda profesyonel bir yardım almaları şarttır.